14
май
2025
Баланың қорқыныштары мамандар кеңесі
Баланың қорқыныштары мамандар кеңесі
Баланың қорқынышы — қалыпты әрі табиғи құбылыс. Әрбір жас кезеңінде әртүрлі үрейлер болуы мүмкін (мысалы, 2 жаста — қараңғылықтан, 5 жаста — жалғыз қалудан, 7 жаста — өлімнен қорқу). Бұл үрейлердің кейбірі уақытша болса, кейбірі арнайы мамандардың көмегін талап етеді.
Төменде мамандар ұсынған кеңестер мен психологиялық әдістер берілген:
👩⚕️ Мамандар кеңесі: Баланың қорқынышы – не істеу керек?
1. Қорқынышты мойындаңыз және баланы тыңдаңыз
- "Жоқ, ондай болмайды!", "Қорықпа, бұл жай ғана ойың" деу — бала үшін қорқынышын жоққа шығару.
- Оның сезімін қабылдаңыз:
✅ "Иә, сен қорқып тұрсың, мен сені түсініп тұрмын."
2. Балаға ата-аналық қолдау мен қауіпсіздік сезімін беріңіз
- Қолынан ұстау, құшақтау, жылы сөздер айту — сенімді арттырады.
- "Мен қасыңдамын", "Сен жалғыз емессің" деген тіркестер жиі айтылуы керек.
3. Қорқыныш туралы ашық сөйлесуге көмектесіңіз
- Бала не үшін қорқатынын, неден қорқатынын айтуға шақырыңыз.
- Мысалы: "Қараңғыдан қорқасың ба? Қараңғыда не елестейді?"
4. Ойдан шығарылған қорқынышқа (мысалы, құбыжыққа) "ойынмен" жауап беріңіз
- Құбыжықтарды қуатын "сиқырлы су" жасап беру
- Қорқыныш туралы сурет салу, суретті жыртып тастау
- Құбыжықты "ойыншық досқа" айналдыру
5. Баланы үрей тудыратын жағдайға біртіндеп үйрету (десенсибилизация әдісі)
- Қараңғы бөлмеден қорықса — жарықты біртіндеп азайтып үйрету
- Иттен қорықса — алдымен суретін көрсету, кейіннен алыстан көрсету
6. Тыныс алу жаттығулары мен денені босату әдістерін үйрету
- "Менімен бірге терең тыныс ал – мұрныңмен ал, аузыңмен шығар"
- "Сенің ішіңдегі үрей шар секілді – дем алған сайын ол кішірейіп бара жатыр"
7. Ертегі терапиясы қолданыңыз
- Қорқынышты жеңетін кейіпкерлер туралы ертегілер айту
- Бала кейіпкерді өзіндей елестетіп, оның жеңісінен күш алады
8. Баланы мазалайтын ақпараттарды шектеңіз
- Қорқынышты мультфильмдер, жаңалықтар, ұрыс-керіс көріністерінен алшақ ұстаңыз
- Теледидар мен гаджет қолдануын шектеу керек
⚠️ Қашан маманға жүгіну керек?
Егер балаңызда:
- Қорқыныш 2 айдан астам уақыттан бері жалғасса
- Күнделікті өміріне (ұйқы, тамақ, ойын, қарым-қатынас) кедергі келтірсе
- Физикалық белгілер байқалса (іш ауыру, жүрек соғуы, ентігу, түнде шошып ояну)
- Қоғамдық жерден, адамдардан, балалардан қорқатын болса —
👉 Бала психологына, қажет жағдайда психоневрологқа көрсету ұсынылады.
🧸 Есте сақтаңыз:
Бала үшін ең үлкен тірек – ата-анасының қолдауы мен сабырлылығы.
Қаласаңыз, баланың жасы мен нақты қандай қорқыныш бар екенін айтып беріңіз – мен сізге нақты сол жағдайға бейімделген жаттығулар мен ертегілер ұсынам.